بسیاری از دانشگاههای دنیا، به دانشجویانشان در سطوح مختلف زبان فارسی آموزش میدهند. از میان این دانشجویان کم نیستند کسانی که فارسی را بخوبی فرامیگیرند و به قول خودمان بعد از مدتی "مثل بلبل حرف میزنند!" البته اگر آمار بگیریم تعداد این علاقمندان احتمالا با کسانی که دنبال فراگرفتن زبان چینی میروند قابل مقایسه نیست. "چینی بلد بودن" به عنوان یک تخصص و مهارت مطمئنا نان و آبش بسیار بیشتر از فارسی بلد بودن است. راستش اگر کسانی همچنان در پی یاد گرفتن زبان فارسی هستند، احتمالا خیلی افتخارش را نمیتوانیم مال خودمان، یعنی همین ساکنان فارسیزبان فعلی ایران، بدانیم. فکر میکنم اغلب شوق سر درآوردن از رمز و راز حافظ و خیام و فردوسی "به زبان اصلی" است که ملت غیرفارسیزبان را به سمت یادگرفتن این زبان (که خودمانیم، چندان هم زبان آسانی نیست) میکشاند و ما ساکنین معاصر این آب و خاک در بوجود آوردن جاذبههای امروزیتر برای اینکه دیگران زبانمان را یاد بگیرند، چندان فعال و موفق نبودهایم!
اخیرا "بنیاد سعدی" کتابی منتشر کرده که موضوع آن "ایران" و معرفی جنبههای مختلف این مرز پرگهر به "فارسیآموزان" است. مطالب کتاب که بصورت متنی درسی تنظیم شده به زبان فارسی ساده و به همراه تصاویری خوشآبورنگ از ایران تلاش میکند تا هم تاریخ و جغرافیا و علم و ادب ایران را به خواننده معرفی کند و هم با استفاده از متن هر درس و فعالیتها و تمرینهایی که برای هر بخش در نظر گرفته شده، مهارتهای زبانی خواننده را تقویت نماید.
خود کتاب مخاطبانش را "دانشجویان خارجی رشته ایرانشناسی و شرقشناسی" معرفی کرده. کتاب لوح فشردهای همراه خود دارد که حاوی نسخه صوتی فصلهای کتاب است. وقتی به چند دقیقهای از متن یکی از فصلها گوش کردم فکر کردم که همراه شدن نسخه صوتی با کتاب کاغذی احتمالا کمک بزرگی به فارسیآموزان خواهد کرد. آنجا بود که به نظرم رسید علاوه بر "دانشجویان خارجی"، کتاب در این شکل و شمایلی که دارد، میتواند برای گروه دیگری از مخاطبان هم مفید باشد.
سالهاست که از آنور آب، از آنها که به هر دلیل تصمیم به مهاجرت گرفتهاند و ترک وطن کردهاند، خبر میرسد که دوست دارند بچههایشان (نسل دوم، یا حتی دیگر یواشیواش نسل سوم) فارسی یاد بگیرند و در حد امکان با ایران و حال و هوا و آداب و رسومش آشنا باشند. شنیدهام که "کلاس فارسی بردن بچهها" در تعطیلات آخر هفته از دغدغههای بسیاری از پدر و مادرهای مهاجر بوده. و البته غرغر بچهها هم درباره یاد گرفتن این "زبان عجیب و غریب" در اوقات فراغت و تعطیلشان، نمود دیگری از فاصله و شکاف نسلها و فرهنگها!
در این میان بعضی بچهها و نوهها فارسی را خوب یادگرفتهاند، بعضی هم نه. اما انگار همچنان دغدغه "فارسی یاد گرفتن بچهها" برای بخشی از مهاجران آنور آب وجود دارد و ... برای این منظور "ایرانشناسی" میتواند دستافزار آموزشی مناسبی باشد. شنیدن متن کتاب که با زبانی آشنا (همان زبانی که اغلب پدر و مادر در خانه به آن زبان با همدیگر صحبت میکنند) همزمان با خواندن این خط عجیب و غریب و به هم پیوسته (!!!) شاید تعدادی از "طفلان گریزپا" را زودتر و راحتتر با این موضوع آشتی دهد.
خلاصه، خواستم این گروه فرزندان "ترک وطن کردهها" را هم به عنوان طیف دیگری از مخاطبین کتاب معرفی کنم. باشد تا روزی برسد که "جذابیت جهانی" فارسی آموختن در حد و اندازههای "چینی یاد گرفتن" باشد!
نویسنده: مولف رضا مراد صحرایی
ناشر: فاطمی
سال نشر: 1395 (چاپ 1)
قیمت: 50000 تومان
تعداد صفحات: 280 صفحه
شابک: 978-964-318-827-6
کتاب به همراه یک نسخه لوح فشرده (CD) که حاوی نسخه صوتی فصلهای کتاب است، عرضه میشود