فکر کنم با فهرست این ماه دیگه کسی نتونه ایراد بگیره که ما اینجا فقط به ادبیات داستانی می‌پردازیم. این ماه ادبیات داستانی در اقلیت است و به جایش انواع و اقسام کتاب‌های  Non-Fiction داریم!

فهرست این ماه را بیایید با "شاهنشاه" شروع کنیم. کتابی که هنوز معرفی‌اش نکرده آن را برای 4-5 نفر ارسال کرده‌ایم. خب، بر هیچکس پوشیده نیست که این حقیر از ارادتمندان آقای کاپوشینسکی هستم. ارادتم به این روزنامه‌نگار/گزارش‌گر لهستانی با خواندن کتاب "آبنوس" آغاز شد و بعد از آن هم هر کتاب و نوشته دیگری از او خواندم، این احساس تغییر نکرد. حیف که "آبنوس" دیگر تجدید چاپ نشد و این روزها نمی‌شود آن را تهیه و خواندنش را به کسی توصیه کرد. اما "امپراطور" و حالا هم "شاهنشاه" به قلم کاپوشینسکی در حال حاضر قابل تهیه هستند. بخوانید و از گزارش این لهستانی تیزبین از اوضاع و احوال دو کشور جهان سومی در دهه 70 میلادی لذت ببرید.

شاهنشاه
نویسنده: ریشارد کاپوشینسکی
ترجمه: بهرنگ رجبی
ناشر: ماهی
سال نشر: 1402 (چاپ 6)
قیمت: 120000 تومان
تعداد صفحات: 148 صفحه
شابک: 978-964-209-093-8
امتیاز کتاب: (4.3 امتیاز با رای 3 نفر)

نویسنده کتاب که سال‌ها گزارشگر یک رسانه لهستانی بوده است و در این پست وقایع بین‌المللی مختلفی را ثبت و گزارش کرده، در این کتاب به روایت آنچه که از حکومت محمدرضا پهلوی دیده است و دلایلی که به انقلاب سال 57 منجر شد، می‌پردازد.

یکی از فصل‌های کتاب با این جملات آغاز می‌شود:
"انقلاب نقطه‌ی پایانی بر حکمرانی شاه گذاشت. کاخ را ویران کرد و سلطنت را به خاک سپرد. همه‌چیز با یک اشتباه به‌ظاهر کوچک در دربار اعلی‌حضرت همایونی شروع شد. سلطنت با این گام اشتباه حکم مرگ خودش را امضا کرد.

علل وقوع انقلاب را معمولا در شرایط عینی کشورها می‌جویند - فقر عمومی، سرکوب، سوءاستفاده‌های فضاحت‌بار. این دیدگاه درست اما یکجانبه است. همه‌چیز به کنار، صد تا کشور دیگر هم چنین شرایطی دارند، اما شعله‌ی انقلاب به‌ندرت آن‌جا زبانه می‌کشد. آنچه لازم است آگاهی از فقر و آگاهی از سرکوب است و این اعتقاد که فقر و سرکوب منطق طبیعی این جهان نیست. شگفت‌انگیز است که در این مورد تجربه فی‌نفسه کافی نیست، گرچه تجربه‌ای سخت دردناک باشد. عامل شتاب‌دهنده‌ی ضروری کلمه است، ایده‌ی تبیینی. بنابراین بیش از خمپاره و دشنه‌ها، کلماتند که حاکم خودکامه را به وحشت می‌اندازند، کلمات مهارگسیخته‌ای که آزاد، پنهان و سرکش دهان‌به‌دهان می‌گردند، کلمات هنجارشکن غیرجاز. اما بعضی وقت‌ها کلماتِ رسمی، بهنجار و مجازند که موجب انقلاب می‌شوند ..."

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

برای نسل ما (و یکی دو نسل بعدتر) "باستان‌شناسی" یادآور ایندیانا جونز و لارا کرافت است. اما خب، باستان‌شناسی در واقع آنقدرها هم شغل "اکشنی" نیست. مخصوصا در ایران که هر چیزی برای خودش "تعریف بومی" خاصی دارد! به هر حال خاطرات آقای یغمایی، تا آنجا که با یک تورق سریع می‌شود دریافت، بیشتر شرح زندگی یک "باستان‌شناس بومی" است تا متنی تخصصی درباره یافته‌های تاریخی. برای همین هم به نظرم می‌رسد خواندن آن برای ما غیرمتخصص‌ها جالب و لذتبخش خواهد بود.

گیسوان هزارساله (گوشه‌هایی از خاطرات یک باستان‌شناس)
نویسنده: اسماعیل یغمایی
ناشر: فرهنگ نشر نو
سال نشر: 1396 (چاپ 1)
قیمت: 25000 تومان
تعداد صفحات: 240 صفحه
شابک: 978-600-8547-38-9

خاطرات داستان‌گونه‌ی یک باستان‌شناس ایرانی.

فصل اول کتاب با این جملات آغاز می‌شود:
"وقتی به سنگ‌ها رسیدیم، باورم نمی‌شد قبر است. هنوز تردید داشتم، که حسین با خوشحالی فریاد زد: "قبر! اینا سنگای روی قبره! خودم ده‌تا عین‌شو درآوردم!"
بی‌حوصله کنار خاک‌های کپه‌شده چمباتمه زدم و به حسین چشم دوختم. این سه چهار هفته‌ای که گورستان دامنه "ماه‌کوه" را حفاری می‌کردیم، اولین باری بود که این‌قدر باحرارت کار می‌کرد. خاک روی سنگ‌ها را با بیل برمی‌داشت و کنار پای من می‌ریخت تا سنگ‌ها پیدا شدند؛ هفت هشت‌تا سنگ بی‌قواره که ناشیانه کنار هم گذاشته بودند. کم‌کم به این صرافت افتادم که این‌ها قبر است؛ ولی چقدر باسمه‌ای، چقدر سست. هنوز یک متر هم خاک برنداشتیم. شاید این‌ها پیِ دیوار یا جای چادر کولی‌ها یا عشایر است. در این فکرها بودم که حسین صدا زد:
"عکس نمی‌گیرین؟ سنگارو تمیز کردم. خاکای دورشم برداشتم، خوب شد دیگه ..." و بدون این‌که منتظر جواب بشود، تیز رفت و ساک دوربین‌ها را آورد. با این‌که هنوز دودل بودم و به فیلم‌های کم توی دوربین فکر می‌کردم، دیدم همه‌چیز را روبه‌راه کرده است. فلش را شمال قبر گذاشت و چوب خط‌کشی شده نیم‌متری را هم که به‌عنوان ژالون به‌کار می‌بردیم به درازا کنار سنگ‌ها گذاشت و پرسید ..."

چاپ کتاب تمام شده!

معمولا کم پیش میاد که اشتباه کنم! این یکی را هم که دست گرفتم و شروع به ورق زدن کردم، با خواندن یکی دو جمله اینجا و آنجا احساس کردم که "این یکی هم باید جزو فهرست "پیش از مرگ بخوانید!" باشد." به سراغ فهرست اصلی روی اینترنت رفتم و دیدم بله، حدسم درست بوده.

ماجرا اینجاست که وقتی "آرزوهای بزرگ" دیکنز یا "جنگ و صلح" تولستوی را دستت می‌گیری، پیشاپیش می‌دانی که این "یک کلاسیک" است، پس خیلی کار سختی نیست که حدس بزنی عده‌ای معتقدند کتاب را باید حتما تا قبل از مرگت بخوانی! اما برای کتاب‌های معاصرتر (این یکی سال 1995 منتشر شده) شاخک‌هایت باید حساس‌تر باشد. شکر خدا این‌بار هم شاخک‌هایم حفظ آبرو کردند!

دو خیاط هندی
نویسنده: رویین‌تن میستری
ترجمه: فلور طالبی
ناشر: اختران
سال نشر: 1401 (چاپ 2)
قیمت: 250000 تومان
تعداد صفحات: 672 صفحه
شابک: 978-964-207-106-7

داستان کتاب در سال‌های پرآشوب 1970 و دوران نخست‌وزیری خانم گاندی اتفاق می‌افتد. زمانی که به دستور او در کشور هند وضعیت اضطراری اعلام شده بود.
در چنین زمانه‌ای، چهار هندی، دو نفر از تبار هندو و از کاست نجس‌ها، یک بیوه پارسی که با چنگ و دندان در پی حفظ استقلال لرزان و شکننده خویش است و یک جوان دانشجوی پارسی که در خانواده‌ای نسبتا مرفه بالیده و تربیت شده در بمبئی به‌تصادف و تقدیر همخانه می‌شوند. در این کتاب امیدها، بیم و هراس‌ها، شادی و غم‌های این چهار نفر به‌گونه غیرقابل پیش‌بینی چنان به هم می‌آمیزد که تنها یک تعادل موزون توان حفظ همه آن‌ها را دارد ... (برگرفته از توضیحات پشت جلد کتاب)

داستان با این جملات آغاز می‌شود:
"ترن صبحگاهی ویژه جنوب، درحالی‌که از زور مسافر در حال ترکیدن بود، از سرعت خود کاست و سپس مثل اینکه خیال حرکت دوباره دارد ناگهان جلو پرید. این حرکت فریبکارانه مسافران را غافلگیر کرد و انبوه کسانی را که به میله و دستگیره‌های نزدیک در آویزان بودند به شکل خطرناکی به بیرون هل داد. توده مسافران هریک به گوشه‌ای در فضا پرتاب شده بودند.
داخل واگن، مانک کولا که به دستگیره‌ای آویزان از سقف چنگ زده بود، بعد از تکان‌های شدید، بالاخره توانست تعادل خود را حفظ کند و سرپا بماند. اما کتاب‌های سنگین دانشگاهی او تاب ضربه آرنج هم‌سفر بغل‌دستی را نیاوردند و روی جوان باریک اندام و زردنبویی افتادند که خودش مثل سنگ از منجنیق رها شده، توی بغل مسافر صندی روبرویی پرتاب شده بود ..."

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

کتاب بعدی اثر تحسین‌شده‌ای است در شاخه‌ی علمی-تخیلی‌ها. سایت آمازون گروه سنی مخاطب کتاب را 8 تا 12 سال اعلام کرده که برای یک کتاب 432 صفحه‌ای (570 صفحه در ترجمه فارسی) رده سنی عجیبی است. شاید به این خاطر باشد که در آنور آب نوجوان‌ها "کتابخوارتر" از اینور آب هستند!

پانزده زندگی اول هری آگوست
نویسنده: کلر نورس
ترجمه: مهرآیین اخوت
ناشر: هیرمند
سال نشر: 1401 (چاپ 4)
قیمت: 220000 تومان
تعداد صفحات: 560 صفحه
شابک: 978-964-408-441-6

هری آگوست هر کاری بکند و هر تصمیمی بگیرد فرقی نمی‌کند؛ وقتی می‌میرد، به نقطه‌ی آغاز زندگی‌اش برمی‌گردد: کودکی با تمام آگاهی‌هایی که در زندگی(های) قبلی‌اش داشته. هیچ‌چیزی هرگز عوض نمی‌شود.
اما در انتهای زندگی پانزدهمش، دختربچه‌ای به بستر مرگش می‌آید و می‌گوید که باید "پیامی به گذشته" بفرستد: "دنیا به آخر می‌رسد؛ مثل همیشه ... اما سریع‌تر از قبل".
این قصه‌ی کاری است که هری آگوست پس از این خبر انجام می‌دهد و قصه‌ی کاری که پیش از آن انجام داده؛ تلاشش برای نجات گذاشته‌ای که اجازه ندارد تغییر بدهد و آینده‌ای که نباید بگذارد تغییر کند. (برگرفته از توضیحات پشت جلد کتاب)

داستان با این جملات آغاز می‌شود:
"دومین فتنه، در سال 1996، در زندگی یازدهم‌ام شروع شد. طبق معمول، مشغول مردنم بودم و در گیجی خوشایندِ مورفین پرسه می‌زدم که دخترک انگار یخ بر ستون فقراتم گذاشته باشد، مرگم را منقطع کرد.
او هفت سالش بود، من هفتاد و هشت سالم. موهای لختش طلایی بود و به شکل دم‌اسبی بلندی روی پشتش یله کرده بود، موی من یا دست‌کم بقایای موی من سفید بود. روپوش بیمارستان پوشیده بودم که طراحی‌اش هم تداعی‌گر تواضعی بی‌ثمر در برابر مرگ بود؛ او لباس مدرسه‌ی آبی روشن پوشیده بود با کلاه نمد فرانسوی. از پهلو روی تختم نشست و پاهایش را آویزان کرد و به چشم‌هایم خیره شد. به دستگاه نوار قلب که به سینه‌ام وصل بود و خودم آژیرش را خاموش کرده بودم نگاه کرد و نبضم را گرفت و گفت: "یک کم دیرتر رسیده بودم مرده بودی، دکتر آگوست." ..."

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

از 22 عنوان کتابی که تا اینجای کار در مجموعه "تجربه و هنر زندگی" منتشر شده فعلا سه عنوانش اثر خانم دراکولیچ است. "توجه خاص" ناشر و مترجم‌های این مجموعه به این نویسنده‌ی اهل اروپای شرقی احتمالا یک دلیلی داشته است. از آن دلایلی که آدم فضولی‌اش گل می‌کند که کتاب‌ها را بخواند و ببیند واقعا ماجرا از چه قرار است!

بالکان اکسپرس
نویسنده: اسلاونکا دراکولیچ
ترجمه: سونا انزابی‌نژاد
ناشر: نشر گمان
سال نشر: 1401 (چاپ 4)
قیمت: 75000 تومان
تعداد صفحات: 222 صفحه
شابک: 978-600-7289-37-2

مجموعه مقالات نویسنده اهل کرواسی‌ که بین آوریل 1991 و مه 1992 نوشته شده. او خود در توضیح این مقاله‌ها در مقدمه کتاب چنین آورده است: "... این کتابی درباره جنگ آن‌طور که هر روز در صفحه تلویزیون‌هایمان می‌بینیم یا در روزنامه‌ها می‌خوانیم، نیست. بالکان اکسپرس از جایی شروع می‌شود که اخبار تمام می‌شود؛ جایی بین وقایع و تحلیل‌ها و روایت‌های شخصی آدم‌ها، زیرا جنگ فقط در جبهه‌های نبرد اتفاق نمی‌افتد. جنگ در همه جا هست و همه ما درگیرش هستیم. من از آن سوی جنگ حرف می‌زنم. از آن چهره نادیدنی جنگ. از اینکه چطور آرام‌آرام ما را از درون تغییر می‌دهد. اگر این نیمه‌داستان-نیمه‌مقاله‌های کوتاه من حرفی برای خواننده داشته باشد، همین است. همین تغییر ارزش‌ها، طرز فکر و نحوه نگاه فرد به دنیا که در این وجه درونی جنگ اتفاق می‌افتد - تغییری که آن‌چنان به‌سرعت هویت درونی فرد را فرامی‌گیرد که آدم دیگر به‌سختی می‌تواند خودش را بازبشناسد ..."

چاپ کتاب تمام شده!

اگر "تو در قاهره خواهی مرد" را خوانده باشید و آن را پسندیده باشید، تکلیف‌تان با این سبک خاص نوشتاری حمیدرضا صدر روشن شده است و می‌توانید کتاب جدید او را هم با خیال راحت بخرید و از خواندنش لذت ببرید. اما اگر این سبک "راوی دوم‌شخص" را، که من تا حالا جایی ندیده بودم و به نظرم می‌توان ابتکار آن را به نام خود آقای صدر ثبت کرد، تجربه نکرده‌اید شاید لازم باشد کمی پیش از خریدن و خواندن کتاب چند صفحه‌ای از آن را ورق بزنید و سرپایی مطالعه کنید (یا اقلا همین یکی دو پاراگرافی را که ما از اول کتاب آورده‌ایم، مرور کنید). ببینم اصلا اهل مزه‌ها، نواها، حکایت‌ها، روایت‌ها، ... ی غیرمعمول هستید؟!

سیصد و بیست و پنج
نویسنده: حمیدرضا صدر
ناشر: چشمه
سال نشر: 1402 (چاپ 6)
قیمت: 260000 تومان
تعداد صفحات: 307 صفحه
شابک: 978-600-229-768-6

کتاب روایت نویسنده است از سیصد و بیست و پنج روز نخست‌وزیری حسنعلی منصور. صدر بعد از نوشتن ناداستان موفق "تو در قاهره خواهی مرد" درباره‌ی محمدرضا پهلوی این روایت را نوشته است. کتاب با زاویه دید دوم‌شخص روایت شده و در آن از مردی گفته می‌شود که یکی از خاص‌ترین و مرموزترین چهره‌های تاریخ سیاست در دوران پهلوی بود. منصور درحالی که هنوز یک سال کامل هم نخست‌وزیر نبود مقابل مجلس شورای ملی به دست گروه فداییان اسلام ترور شد و چند روز بعد در بیمارستان از دنیا رفت. منصور هنگام مرگ چهل و یک سال داشت.
نویسنده در این روایت نفس‌گیر و جذاب روزگار و ذهن منصور را گره زده با اتفاق‌ها و ماجراهایی که او در سال‌های کوتاه زندگی‌اش درک کرد ... (برگرفته از توضیحات پشت جلد کتاب)

ناداستان با این جملات آغاز می‌شود:
"در این شب یخ‌زده‌ی زمستانی، آخرین‌باری است که در دروس به سر می‌بری. در خانه‌ات، در اتاق خوابت، روی این تشک نرم. روی این تخت چوبی روسی. زیر این لحاف سبک گرم. امشب آخرین شبی است که سرت را روی این بالش نرم سپید می‌گذاری. امشب آخرین شبی است که روی این تخت غلت می‌زنی. از این‌سو به آن‌سو می‌شوی و جان می‌کنی از شر دلشوره‌ها خلاص شوی. از شر انتظار و دلواپسی، از شر تردید و هراس. امشب بی‌قراری و تپش قلبت بالا رفته. نفست گرفته. تشنه‌ات شده و هر چند پارچ آب را خالی کرده‌ای، زبان و گلویت هنوز خشک‌اند.
تو حسنعلی منصور هستی، نخست‌وزیر ایران. تو می‌دانی تشویش، قدیمی‌ترین و قوی‌ترین احساس بشر بوده. می‌دانی قدیمی‌ترین و قوی‌ترین نوع ترس، ترس از ناشناخته‌هاست. تو حسنعلی منصور می‌دانی دشمنان پرشماری داری. تو حسنعلی منصور بسیاری از دشمنانت را می‌شناسی و خیلی‌هاشان را نمی‌شناسی و هرگز هم نخواهی شناخت ..."

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

تازگی این موضوع برایم جالب شده که در برخورد با آثار ادبی که فیلمی از روی آنها ساخته شده آدم باید اول فیلم را ببیند یا اول کتاب را بخواند. یا اینکه اصلا اگر یک تجربه را پشت سر گذاشت (فیلم را دید یا کتاب را خواند) دیگر فرم بعدی را بی‌خیال بشود و تجربه را با رسانه دیگر تکرار نکند. برای حل این مساله البته هنوز به جوابی قطعی نرسیده‌ام. اما همانطور که گفتم مدتی است که فکرم را به خودش مشغول کرده!

درباره "از لنز تیره" باید بگم که سالها پیش فیلمی را که از روی این اثر ساخته شده دیده‌ام. البته وقتی دست کردم و کتاب را در کتابفروشی برداشتم تا آن را بخرم، از موضوع خبر نداشتم. آنجا بیشتر نام "فیلیپ ک. دیک" بود که باعث شد تا تصمیم به خریدن کتاب بگیرم. اما بعد که آن را به خانه آوردم به نظرم رسید که طرح‌های کارتونی روی جلد برایم آشنا هستند و ... با کمی جستجو متوجه شدم که از روی داستان کتاب فیلمی تهیه شده که حدود هفت، هشت سال پیش آن را دیده‌ام. حالا باید تصمیم بگیرم که کتاب را هم بخوانم یا همان که فیلمش را دیده‌ام کفایت می‌کند و دیگر وقت بابت خواندن کتاب صرف نکنم.

از لنز تیره
نویسنده: فیلیپ ک دیک
ترجمه: جواد همایون‌پور
ناشر: یویان
سال نشر: 1396 (چاپ 1)
قیمت: 24000 تومان
تعداد صفحات: 318 صفحه
شابک: 978-600-95384-9-2

باب آرکتور، نام جعلی مامور مخفی پلیسی به نام فرد است که در یک مجتمع مسکونی که اغلب محل سکونت معتادان است زندگی می‌کند تا از این طریق بتواند به شبکه توزیع‌کنندگان موادمخدر نفوذ کند. باب در حین ماموریت خود به ماده مخدر D معتاد می‌شود. یک ماده روان‌گردان بسیار قوی که مصرف آن باعث اختلال در عملیات مغزی می‌شود و به مرور باعث می‌شود تا او زندگی دوگانه‌اش را بصورت دو هویت مستقل باور کند. یکی از نیم‌کره‌های مغز او باور دارد که او مامور پلیس است و نیم‌کره دیگر او را مصرف‌کننده ماده مخدر می‌شناسد. در این میان او به دونا، توزیع‌کننده موادمخدر در مجتمع مسکونی‌شان دل می‌بازد و ...

داستان با این جملات آغاز می‌شود:
"تمام روز مشغول پاک کردن موهایش از حشرات بود. دکترش گفته بود موهایش حشره ندارد. بعد از هشت ساعت دوش آب گرم، بالاخره از حمام بیرون آمد، ولی هنوز سر جایشان بودند، و نه فقط در موهایش، بلکه در همه‌ی هیکلش. یک ماه بعد حشرات شش‌هایش را هم گرفتند.
چون چیز دیگری به ذهنش نمی‌رسید، تصمیم گرفت به‌طور علمی زندگی این حشرات را مطالعه کند. به کمک دایره‌المعارف بریتانیکا سعی کرد گونه‌ی این حشرات را بیابد. در این مدت حشرات همه‌ی خانه را گرفته بودند. او گونه‌های مختلف را مطالعه کرد و وقتی حشرات به بیرون از خانه رسیدند، دریافت که شپش‌اند. بعد از این کشف هرگز نظرش تغییر نکرد، هر چند که مردم به او می‌گفتند: "شپش‌ها نیش نمی‌زنن." ..."

چاپ کتاب تمام شده!

نویسنده کتاب بعدی از نسل ارمنی‌های ترک‌تبار است که از نسل‌کشی ارامنه جان سالم به در برده‌اند. او خود در کویت متولد شده و در کودکی همراه خانواده‌اش به آمریکا مهاجرت کرده است. داستان کتاب برپایه تجربه خانواده او از آن واقعه تاریخی و مناقشه‌برانگیز ابتدای قرن بیستم شکل گرفته است.

میراث اورهان
نویسنده: آلین اوهانسیان
ترجمه: فریده اشرفی
ناشر: مروارید
سال نشر: 1395 (چاپ 1)
قیمت: 180000 تومان
تعداد صفحات: 380 صفحه
شابک: 978-964-191-440-2
امتیاز کتاب: (5 امتیاز با رای 1 نفر)

وقتی پدربزرگ اورهان می‌میرد، او تصور می‌کند که کسب و کار موفق پدربزرگ که با بافتن و تجارت و فروش گلیم شکل گرفته به او ارث می‌رسد. اما خیلی زود متوجه می‌شود که پدربزرگ تمامی دارایی خود را برای زن ناشناسی به ارث گذاشته که هزاران کیلومتر دورتر در خانه‌سالمندانی در لس‌آنجلس زندگی می‌کند. وقتی اورهان برای اعتراض به این بی‌عدالتی پدربزرگ مرحومش اقدام می‌کند با داستانی مواجه می‌شود که می‌تواند میراث خانوادگی او را از بین ببرد و آینده او را تغییر دهد.

داستان با این جملات آغاز می‌شود:
"او را در یکی از هفده دیگ داخل حیاط‌خلوت پیدا کردند که در رنگی نیلی غوطه‌ور بود؛ دو درجه پررنگ‌تر از آسمان تابستان. دست‌ها و چانه‌ی کمال تورک‌اوغلوی نودوسه‌ساله روی لبه‌ی دیگ مسی گذاشته شده اما بقیه‌ی بدنش به‌رنگ آبی نسبتا کم‌رنگی درآمده بود. به اورهان گفتند، مردان سالخورده‌ی روستا جلوی جنازه‌ی خیسِ حیسِ او ایستادند و تسبیح انداختند، در حالی که پسران منتظرشان، تاسِ بازی‌های نیمه‌کاره‌ی تخته‌نرد را در دست‌شان نگه‌داشته بودند. حجب‌وحیا، ورود تماشاگران زن را ممنوع می‌کرد اما در عرض چند ساعت، خبرها از یک آشپزخانه و دکه‌ی فروشنده‌ای دوره‌گرد، به آشپزخانه و دکه‌ی بعدی رسید ..."

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

انتشارات حکمت تاکنون ترجمه چند کتاب درباره پیامبر اسلام که به قلم محققان غربی نوشته شده را منتشر کرده است. پیشتر کتاب "محمد (ص) بر پایه کهن‌ترین منابع" را حضورتان معرفی کرده بودیم. کتاب بعدی عنوان تازه‌ای است که حکمت با این موضوع اخیرا منتشر کرده است.

محمد پیامبری برای زمانه ما
نویسنده: کارن آرمسترانگ
ترجمه: علیرضا رضایت
ناشر: حکمت
سال نشر: 1396 (چاپ 1)
قیمت: 25000 تومان
تعداد صفحات: 210 صفحه
شابک: 978-964-244-174-7

این کتاب تصویری شگفت‌انگیز از بنیانگذار دینی است که همچنان روند تاریخ جهان را دگرگون می‌کند. داستان پیامبر اسلام بیش از پیش با زندگی امروز ما مرتبط شده است. چرا که بینشی عمیق درباره خاستگاه‌های حقیقی اسلامی به‌دست می‌دهد که روز به روز به‌دست عده‌ای معدود به افراط کشیده می‌شود. آرمسترانگ، برخلاف کسانی که اسلام را به عنوان دینی خشن و متعصب نفی می‌کنند، تصویری روشن، پذیرفتنی و متعادل از شخصیت اصلی یکی از ادیان بزرگ جهان ارائه می‌کند. (برگرفته از توضیحات پشت جلد کتاب)

فصل اول کتاب با این جملات آغاز می‌شود:
"پس از آنکه محمد (ص) دریافت که توصیف آنچه تجربه کرده تقریبا ناممکن است سراسیمه از کوه سرازیر شد و به نزد همسرش شتافت. تصورش این بود که در غاری که آرمیده بود اتفاقی ویرانگر افتاده و قدرتی مقهورکننده و مقاومت‌ناپذیر چنان او را دربر گرفته و فشارش می‌دهد که عن‌قریب جان از بدنش درمی‌رود. محمد (ص) ترسیده بود و تنها چیزی که در آن لحظه به نظرش رسید آن بود که جنی به او حمله کرده است. جن، روح یا ارواحی بود که در بیابان‌های جزیره‌العرب در رفت‌وآمد بود و دائما مسافران را از راه راست منحرف می‌کرد. به‌علاوه، جن‌ها به فالگیرها و غیب‌گوها و شاعران و نقالان در جزیره‌العرب الهاماتی می‌رساندند. یکی از شعرا استعداد شعری خود را برآمده از حمله شدید و ناگهانی یک جن به خود می‌داند؛ جنی انسان‌وار بر او ظاهر شد و بدون هیچ هشداری او را بر زمین زد و این ابیات از دهانش خارج شد. بنابراین وقتی محمد (ص) فرمان کوتاه "اقراء" (بخوان) را شنید، بلافاصله تصور کرد که او نیز جن‌زده شده است ..."

چاپ کتاب تمام شده!

چند خطی از مقدمه کتاب بعدی که پشت جلد آن درج شده و ما هم برای معرفی کتاب از همان جملات استفاده کرده‌ایم، یک "حال روحی" مشخص و آشنا را به خواننده منتقل می‌کند. کلیدواژه‌های "پاسخ"، "نمی‌دانم" و "جهل" در این چند خط همان اول کار آدم را از نظر احساسی به نویسنده نزدیک می‌کنند. بگذریم که اولین یادداشت کتاب با پرداختن به "دیگری"های زندگی هم خودش خواندنی جلوه می‌کند و هم نوید می‌دهد که الباقی یادداشت‌های کتاب هم احتمالا باید به چنین موضوعات بکری پرداخته باشند.

بوطیقای جهالت: گرفتاری‌هایی که آدمیزاد با خودش، دیگری و جهان دارد
نویسنده: حمیدرضا ابک
ناشر: کتاب قاف
سال نشر: 1396 (چاپ 1)
قیمت: 21500 تومان
تعداد صفحات: 320 صفحه
شابک: 978-600-7075-31-9

تمام نوشته‌های این کتاب، نوشته‌های بعد از دوران روزنامه‌نگاری نویسنده‌اند. نوشته‌های دوران بازنشستگی؛ دورانی که دیگر نه تحریریه‌ای برای نویسنده باقی مانده بود، نه تایپیست و ویراستاری، و نه رفیقی که قبل از انتشار بدهی مطلبت را بخواند و گوشه‌هایش را سوهان بزند. دوران لمیدن روی کاناپه قهوه‌ای و چای نوشیدن و رها شدن در حسرت روزگاری که بود، یا روزگاری که ما خاطره‌اش را برای خودمان آراسته‌ایم تا شرمسار امروزمان نباشیم. دوران آغاز "نمی‌دانم‌ها". دوران رنگ باختن تمام پاسخ‌هایی که زمانی گمان می‌کرده‌ای برای پرسش‌هایت داشته‌ای. دوران درک اهمیت بنیادین نقش "جهل". راستی یک نکته، از هیکل کتاب نترسید. می‌توانید هروقت حوصله کردید بازش کنید، سه چهار صفحه بخوانید و بگذارید برای بعد. یادمان نرود، این یک کتاب نیست. (برگرفته از توضیحات پشت جلد کتاب)

اولین یادداشت کتاب با این جملات آغاز می‌شود:
"با رفتن هر آدمی، بخشی از کیفیت سبک زندگی ما تغییر می‌کند. چیزی به نام تنهایی ناب وجود ندارد، لااقل در این جهان وجود ندارد. ما و شخصیت و رفتار و سبک زندگی‌مان، چیزی نیستیم جز انتگرال اجزایی که تکه‌تکه از این‌ور و آن‌ور، از اینجا و آنجا، از عمرو و زید، خواسته و ناخواسته، در ما جمع شده است.
بسیار پیش می‌آید که می‌بینیم حتی در خلوت‌ترین خلوت‌هامان هم زمزمه‌ها و فکرهایمان، متاثر از "دیگریِ" به‌ظاهر فراموش‌شده‌ای است که روزگاری پیش، چند صباحی را با او سپری کرده‌ایم اما دقیقا در همان لحظه، در همان لحظه‌ای که "صورت" زندگی‌مان تغییری نکرده، یادمان می‌افتد که دیگریِ موردنظر، در آن روزگار کذایی، چقدر پررنگ‌تر و کاری‌تر حضور داشته در کالبد زندگی ..."

چاپ کتاب تمام شده!

ایرانیان (اقتباس از نمایشنامه ایرانیان اثر اشیل)
نویسنده: رابرت اولتا
ترجمه: افروز جعفری نور
ناشر: تمتی
سال نشر: 1396 (چاپ 1)
قیمت: 14000 تومان
تعداد صفحات: 119 صفحه
شابک: 978-600-8350-36-1

اصل نمایشنامه ایرانیان را اشیل، دو هزار سال پیش، پس از پیروزی ارتش یونان بر ایران نوشت. در آن نمایشنامه او تلاش کرد تا این جنگ را نه از دید هموطنان پیروزش، بلکه از دید ایرانیان شکست‌خورده و منفور تصویر کند. او در این اثر ایرانیان را چیزی بیش از یک "دشمن" تصویر می‌کند و آنها را مردمی نشان می‌دهد که "شهر داشتند، تمدن داشتند، و فکر می‌کردند حق با آنهاست."
همچنین اشیل در این اثر "نگاه عمیقی هم به درون جامعه یونان داشت. با نشان دادن دشمنی که واجد صفات انسانی است، او می‌خواهد بگوید که با نگریستن به خود از نگاه دیگران چیزهای زیادی یاد می‌گیریم ..."
در اقتباس معاصر حاضر، رابرت اولتا صحنه نمایش را از ایران به عراق در زمان جنگ اول خلیج منتقل کرده و همچون اشیل تلاش می‌کند تا تلقی آمریکایی‌ها را از "دشمن" به چالش بکشد.

چاپ کتاب تمام شده!

ماه گذشته یک کتاب جدید دیگر درباره "نوشتن" به بازار آمد. می‌دانید که مقاومت در مقابل وسوسه خرید کتاب‌هایی با این موضوع برایم بسیار سخت است!

نوشتن مانند بزرگان (جلد اول)
نویسنده: ویلیام کین
ترجمه: مریم کهنسال نودهی، کاوه فولادی‌نسب
ناشر: چشمه
سال نشر: 1402 (چاپ 3)
قیمت: 185000 تومان
تعداد صفحات: 215 صفحه
شابک: 978-600-229-706-8

نویسنده در این کتاب به سراغ روش "همانندسازی" رفته و با بررسی و تحلیل شیوه‌ی روایت، سبک و فنون بلاغی بیست و یک نویسنده‌ی بزرگ تاریخ ادبیات جدید، به خواننده کمک می‌کند تا شناخت خودش را از ساختار داستانی عمیق‌تر کند، پایه‌ی فنی‌اش را ارتقا دهد و امکانات نهفته در زبان را کشف و درک کند. "همانندسازی" یکی از قدیمی‌ترین و موثرترین شیوه‌های یادگیری نوشتن است و چنان که نویسنده در مقدمه‌ی این کتاب توضیح می‌دهد، بعد سال‌ها دوری از مرکز و قرار گرفتن در حاشیه، دوباره در دانشکده‌ها و مدرسه‌های داستان‌نویسی امریکایی احیا شده است. (برگرفته از توضیحات پشت جلد کتاب)

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

وقتی اولین‌بار عنوان کتاب بعدی را دیدم، پیش خودم فکر کردم "عجب موضوع جالبی!" پیوند زدن مسائل کشور گل و بلبل با فلسفه باید خواندنی باشد. بعد از تهیه کتاب اما وقتی دیدم محتوا، مجموعه‌ای از مصاحبه‌ها و گفتگوهای آقای داوری اردکانی است، کمی هیجانم کاهش یافت. فکر می‌کنم "مصاحبه" مشابه "مکاتبات تلگرامی" قالب مناسبی برای فلسفیدن نباشد!

نگاهی فلسفی به مسائل کنونی ایران
نویسنده: رضا داوری اردکانی
ناشر: سخن
سال نشر: 1396 (چاپ 1)
قیمت: 110000 تومان
تعداد صفحات: 360 صفحه
شابک: 978-964-372-826-7

متن گفتگوهایی که استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه تهران در سال‌های اخیر با نشریات و رسانه‌های مختلف درباره وضع علم و فرهنگ و روشنفکری و اخلاق در ایران داشته است.

چاپ کتاب تمام شده!

با تورق "اسکلت زیرفرش" (که انگار معادلش در فارسی "دم خروس" است) یاد کتاب "دموکراسی یا دموقراضه" افتادم. این یکی البته مثل کتاب دموقراضه تم داستانی ندارد، اما مشابه همان کتاب با توصیف یک کشور و حکومت خیالی تلاش می‌کند واقعیت‌های جامعه امروز را مرور کند، نقد کند و احتمالا کمی هم به سخره بگیرد!

اسکلت زیر فرش
نویسنده: ایوان کلیما
ترجمه: رضا میرچی
ناشر: جهان کتاب
سال نشر: 1401 (چاپ 2)
قیمت: 50000 تومان
تعداد صفحات: 81 صفحه
شابک: 978-600-6732-70-1
امتیاز کتاب: (0 امتیاز با رای 1 نفر)

کتاب مجموعه‌ای است از یادداشت‌های نویسنده. نیمه اول کتاب یادداشت‌ها به شکلی طنزآمیز ویژگی‌های زندگی در کشوری خیالی به نام چمرسکو را توصیف می‌کنند. در این قسمت عنوان یادداشت‌ها "گوشه‌ای از تاریخ قدرت در چمرسکو"، "سیاست در چمرسکو"، "چگونه در چمرسکو دولت ساقط می‌شود" و ... است. در نیمه دوم کتاب اما یادداشت‌ها دیگر به چمرسکو ارتباطی ندارد و به نظر چیزی است مثل آرشیو وبلاگ نویسنده که حالا روی کاغذ آمده و کتاب شده است!

در ابتدای "گوشه‌ای از تاریخ قدرت در چمرسکو" می‌خوانیم:
"نام چمرسکو چنین القا می‌کند که کشوری است در کنار دریا، ولی در عمل این‌طور نیست. این کشور فرضی از همه طرف با کوه و کشورهایی دشمن، در دوران دشمنی‌ها، ولی حالا دوست، احاطه شده است. در چمرسکو مثل کشورهای همجوار، سال‌ها "فئودال‌ها" حکومت می‌کردند. مردم سختکوش بودند و اشراف را ارج می‌نهادند. فقط گاهی بعضی ناراضیان سروصدایی راه می‌انداختند. اغتشاشات سرکوب می‌شدند و رهبران ناراضی از راه حلقوم‌شان مجازات می‌شدند. با گذشت زمان و البته در نتیجه رشد صنعت و تاثیر فکری روشنفکران، دولت فئودال‌ها فروریخت و کارخانه‌دارها و بانکداران و کارمندانی که در خدمت‌شان بودند به قدرت رسیدند ..."

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

از این ماه فکر کرده‌ام بد نیست سراغ فهرست‌های اولیه جیره‌کتاب بروم و هر ماه بعضی از کتاب‌هایی را که آن سال‌ها معرفی کرده‌ام، دوباره خدمتتان "یادآوری" کنم. اولین فهرست جیره‌کتاب به استناد مدارک موجود آذرماه 1385 منتشر شده. بنابراین حدودا ده سال است که این فهرست‌ها هرماه دارند منتشر می‌شوند تا توجه شما را به کتاب و کتابخوانی جلب کنند. جالبه بدانید حالا که دوباره سراغ فهرست‌های گذشته رفته‌ام، می‌بینم خیلی از کتاب‌ها در طول این مدت "عمری برشان رفته" و داستانی پیدا کرده‌اند!

مثلا از "سفر به گرای 270 درجه" در آذرماه 1385، در اولین فهرست جیره‌کتاب نام برده‌ام. آن زمان کتاب تازه به چاپ دوم رسیده بود و به قیمت 2300 تومان قابل تهیه بود. نکته جالب درباره کتاب یکی هم این بود که ترجمه‌ای انگلیسی از آن تهیه شده بود و به عنوان نمونه‌ای از ادبیات جنگ تحمیلی، در کشورهای انگلیسی‌زبان عرضه‌اش آغاز شده بود (همین حالا هم می‌توانید ترجمه انگلیسی کتاب را از سایت آمازون تهیه کنید.) امروز کتاب به چاپ بیستم رسیده (یعنی بطور متوسط در هر سال دو نوبت تجدید چاپ شده) و می‌توانید آن را به پنج برابر قیمت از بازار تهیه کنید. در مورد خود داستان از همان زمان دلم می‌خواسته نکاتی را یادآور بشوم، اما خب موقعیتش دست نداده. شاید حالا با این یادآوری مجدد بنشینم و آن نکات خاک‌گرفته را گردگیری کنم و روی کاغذ بیاورم.

سفر به گرای 270 درجه
نویسنده: احمد دهقان
ناشر: نیستان
سال نشر: 1399 (چاپ 27)
قیمت: 53000 تومان
تعداد صفحات: 264 صفحه
شابک: 978-600-175-333-6
امتیاز کتاب: (4 امتیاز با رای 2 نفر)

نوجوانی با زور و زحمت موفق می‌شود که به جبهه برود. او و همرزمانش مدتی در قرارگاه منتظر می‌مانند تا عملیات شروع شود و با شروع عملیات به خط مقدم جبهه اعزام می‌شوند ...

داستان با این جملات آغاز می‌شود:
"توپ به طرفم می‌آید و قوس برمی‌دارد سمت جوی آب. آنانی که هوار می‌کشند، خسته دست به کمر زده‌اند و ایستاده‌اند به تماشا. از تن‌شان بخار بلند می‌شود. پا می‌گذارم رو توپ و شوت می‌کنم طرفشان.
- ایوالله داداش، دمت گرم.
- ممنون!
دست برایشان تکان می‌دهم و دروازه‌بانی که از خستگی رو میله دروازه نشسته، جوابم را می‌دهد.
زنگ خانه را می‌زنم و به انتظار می‌ایستم. متعجبم چه طور تو این سرما با یک لا پیراهن بازی می‌کنند. از تو خانه صدای پا می‌آید. صدای پای مادر است. پا رو زمین می‌کشد و دمپایی‌اش لخ‌لخ می‌کند. انگشت می‌گذارم رو شاسی زنگ و این بار برنمی‌دارم ..."

این کتاب را از جیره‌کتاب بخرید ...

داستان "ماکجاآباد" متفاوت است. کتاب که نام و نشان‌اش را اولین‌بار در فهرست دی 1385 آورده‌ام، همان زمان هم یکسال از انتشارش می‌گذشت، با تیراژ 3300 نسخه. نشانه‌ای از اینکه ده سال پیش تیراژ کتاب‌های معمول (که احیانا پیش‌بینی نمی‌شده فروش فوق‌العاده‌ای داشته باشند) حدود 3000 نسخه بوده (این روزها اگر به عدد تیراژ کتاب‌های تازه منتشر شده توجه کنید می‌بینید که این مقدار به 500 نسخه رسیده است!)

بگذریم! از 3300 نسخه منتشر شده در ده سال پیش همچنان هم تعدادی در بازار موجود است و به همان قیمت 2300 تومان قابل تهیه (البته خیلی از ناشرها در طول این سال‌ها روی قیمت کتاب‌های قدیمی‌شان برچسب زده‌اند و مبلغ را ارتقا داده‌اند، اما شکر خدا انتشارات سخن تا این لحظه چنین حرکتی نکرده است!)

موضوع کتاب به نظرم همچنان جذاب است. در سال 1384 (2005 میلادی)، دو سه سال بعد از واقعه 11 سپتامبر، در همان پاراگراف دوم به بمب‌گذاران انتحاری اشاره شده است. مفهومی که حالا بعد از گذشت ده، دوازده سال به یکی از واقعیت‌های روزمره زندگی تبدیل شده. و البته اینکه تعریف "بهشت برین" بر روی زمین چیست هم از زمان حیات حضرت آدم بطور مستمر دغدغه اشرف مخلوقات بوده است.

ما کجا آباد، مسائل امروز در عصر جهانی
نویسنده: گرت جونز
ترجمه: عبدالحسین آذرنگ
ناشر: سخن
سال نشر: 1384 (چاپ 1)
قیمت: 2300 تومان
تعداد صفحات: 159 صفحه
شابک: 964-372-118-3

این کتاب اثری است آسان‌فهم و بدون هیچ‌یک از پیچیدگیهایی که این روزها در طرح مسائل روزگار ما، و در بسیاری از آثار، بی‌دلیل باب شده است. اثری است که نه خطاب به خواص، بلکه برای فهمیدن همگان نوشته شده است، و از این رو شاید بتواند مبنایی باشد برای بحث و گفتگوهای همگانی‌تر، با کاربردهای مختلف و به ویژه مناسب برای آن دسته از خوانندگانی که می‌خواهند مسائل در هم تنیده جهان پرمشکل امروز را در کلیت آن ببینند. نه به صورت شاخه‌شاخه، جدا از هم و بی‌ارتباط به هم؛ در عین حال اثری است مسئولانه، با نگاهی انسان‌محورانه و پای‌بند به حفظ حرمت بشر، آن هم در روزگاری که از هر سو و به انگیزه‌های سودجویانه و خودکامانه، به ساحت آدمی تعدی و به شان و حیثیت او تعرض می‌شود ... (برگرفته از یادداشت مترجم کتاب)
نویسنده در فصل‌های مختلف کتاب به مسائلی همچون "ملی‌گرایی و قومیت"، "ارتش و تدارکات نظامی"، "بازارها و مصرف‌کنندگان"، "کودکان و آموزش"، "بزه و کیفر"، "کار و بازی"، "امور و مناسبات جنسی" و "جهان و ناحیه" پرداخته است.

فصل اول کتاب با این جملات آغاز می‌شود:
"ناکجاآبادگروی این روزها واژه تقریبا چرکی است. باید این‌طور باشد. این واژه از دو واژه یونانی (یو تپس) گرفته شده که به معنای "ناکجا" (=هیچ‌جا / هیچستان) است، و بر "چیزی در آسمان" دلالت می‌کند، جز آن‌که ناکجاآباد راه‌حل برای چیزی است که هنوز هم باور کردن آن دشوارتر است: چیزی این‌جا و اکنون.
هنوز میلیون‌ها تن از مردم سراسر جهان هستند که دست‌کم با بخشی از وجود خود برای ایمان داشتن به‌گونه‌ای بهشت درآینده، آمادگی دارند. بمب‌گذاران انتحاری را در این دسته می‌توان جای داد، زیرا به نظر می‌رسد که بیش‌تر آن‌ها باور دارند قربانیان‌شان راهی جهنم‌اند، حال آن‌که جایگاه خودشان به یقین در بهشت است ..."

چاپ کتاب تمام شده!

مشاهده و انتخاب کتاب‌های فهرست در بخش مشترکین

در این فهرست کتاب‌های زیر معرفی شده‌اند: سفر به گرای 270 درجه (احمد دهقان)، ما کجا آباد، مسائل امروز در عصر جهانی (گرت جونز)، شاهنشاه (ریشارد کاپوشینسکی)، بالکان اکسپرس (اسلاونکا دراکولیچ)، پانزده زندگی اول هری آگوست (کلر نورس)، دو خیاط هندی (رویین‌تن میستری)، سیصد و بیست و پنج (حمیدرضا صدر)، از لنز تیره (فیلیپ ک دیک)، میراث اورهان (آلین اوهانسیان)، محمد پیامبری برای زمانه ما (کارن آرمسترانگ)، نگاهی فلسفی به مسائل کنونی ایران (رضا داوری اردکانی)، گیسوان هزارساله (گوشه‌هایی از خاطرات یک باستان‌شناس) (اسماعیل یغمایی)، نوشتن مانند بزرگان (جلد اول) (ویلیام کین)، بوطیقای جهالت: گرفتاری‌هایی که آدمیزاد با خودش، دیگری و جهان دارد (حمیدرضا ابک)، اسکلت زیر فرش (ایوان کلیما)

نظر بدهيد